مقدمه :

پنجم مرداد ماه فرصتي است تا يكي از حوادث شگفت انگيز جنگ تحميلي مورد بازنگري و بررسي قرار گيرد. عمليات مرصاد آخرين عمليات نظامي ايران عليه عراق و نيروهاي خود فروخته منافقين بود كه با پيروزي قاطع ايران به انجام رسيد . در اين مقاله بطور خلاصه و با يك ديد نظامي اقدامات انجام شده در عمليات مذكور ارائه مي گردد.

1 – وضعيت : عراق در تيرماه 1367 با استفاده از موقعيت بدست آمده ضمن باز پس گيري مناطق تصرف شده توسط نيروهاي خودي ، نسبت به ادامه تجاوز و كشاندن جنگ به مراحل خطرناك سال 1359 اقدام نمود .
لذا در 31/4/67 در محور قصر شيرين و منطقه عمومي عملياتي غرب تك گسترده و همه جانبه خود را آغاز و نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي را كه در تدارك و آمادگي اجراي آتش بس بودند ، غافلگير كرد و مناطقي را متصرف شد ولي بدليل عدم توانايي جهت نگهداري زمينهاي تصرف شده به مرزهاي بين المللي عقب نشيني نمود .

اين اقدام عراق همراه ايجاد زمينه هاي مناسب تبليغاتي و سياسي در سازمان منافقين كه آماده شده بودند تا بالاترين توان خود را جهت آسيب رساندن به جمهوري اسلامي ايران مورد آزمايش قرار دهند . باعث شد تا با حدود 5000 نفر از فريب خوردگان خود آماده شوند كه براي هميشه به تاريخ سياه و ذلت بار خويش بپيوندند .

2 – آغاز عمليات : 3 مردادماه 1367 پايان عمليات : 5 مرداد 1367 مدت عمليات : 3 روز

3- رمز عمليات : يا علي بن ابيطالب – در بعضي مدارك يا صاحب الزمان (عج)

4 – قرارگاه هدايت كننده : ستادي تحت فرماندهي امير شهيد سپهبد صياد شيرازي .

5 – منطقه عمليات : محور مواصلاتي كرمانشاه به قصر شيرين .

6 – يگانهاي خودي :

الف – يگانهايي از ارتش جمهوري اسلامي ايران

ب – يگانهايي از سپاه پاسداران

ج – نيروي هوايي

د – هوانيروز قهرمان

7 – يگانهاي دشمن : 5000 نفر از منافقين شامل 25 تيپ 200 نفره

8 – مأموريت : يگانهاي نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران مأموريت دارند تا با متوقف نمودن پيشروي دشمن در محور اسلام آباد كرمانشاه ، نيروهاي مزدور منافق را منهدم ، اسير و يا مجبور به فرار نمايند .

9 – نتيجه :

الف – عملياتي : نيروهاي خودي موفق شدند محورهاي مواصلاتي را از لوث وجود منافقين پاكسازي كامل نمايند .

ب – تلفات پرسنلي دشمن : كشته و زخمي شدن بيش از 1000 نفر و به اسارت درآمدن مقدار قابل توجهي از ايشان.

ج- ضايعات لجستيكي : تقريباً تمامي ادوات ، خودروها ، سلاحها و تجهيزات منافقين يا منهدم شد و يا به غنيمت رزمندگان اسلام در آمد.

10 – تحليل :

عمليات مرصاد در حقيقت كمين در گلوگاه تاريخ جنگ بود كميني كه صلابت و سرافرازي ارتش دلاور و رزمندگان سربلند ايران اسلامي را به خوبي به تصوير كشيد . با اين عمليات كه با طراحي خاص و ماهرانه امير شهيد سپهبد علي صياد شيرازي كه براي اين اقدام مأموريت يافته بود آغاز شد، نيروهاي پياده در گردنه مرصاد ( چهار زبر ) پيشروي منافقين را كه ساده لوحانه روي جاده براي فتح تهران ستون كشي كرده بودند سد كرده و نيروي هوايي با پروازهاي مداوم و هوانيروز قهرمان با آتش سنگين از بالا و جناح شرقي جاده ، ستون زرهي و خودرويي منافقين را در هم كوبيده و با بستن عقبه  ايشان از فرار آنها ممانعت بعمل آوردند .

در عمليات مرصاد آخرين گلوله ها عليه دشمن كينه توز شليك شد و پس از آن بطور رسمي و عملي آتش بس بين دو كشور بر قرار گرديد .  


روايت مستند مرصاد:

خلبانان تصور مي‌كنند ستون خودرويي متوقف شده در جاده، مردم عادي بوده و در اجراي دستور مردد هستند. بلافاصله امير سرافراز ارتش اسلام شهيد صياد شيرازي با لحني محكم و پر صلابت مي‌گويد: من به عنوان نماينده حضرت امام(ره) به شما دستور مي‌دهم كه آتش كنيد، آنها منافقين هستند.

عمليات پيروزمندانه "‌مرصاد " به عنوان يكصد و چهارمين عمليات انجام شده در طول 8 سال دفاع مقدس و هفتادمين عمليات آفندي رزمندگان غيور ارتش اسلام است كه از نظر طراحي، تاكتيك رزمي و اجرا نيز مي‌توان آن را آخرين عمليات بزرگ و پيروزمندانه ارتش جمهوري اسلامي ايران در جنگ تحميلي قلمداد كرد.

در اين عمليات يگان‌هاي عمل كننده ارتش مشتمل بر لشكر 81 زرهي كرمانشاه، تيپ مستقل 45 تكاور نيروي زميني ارتش و يگانهاي توپخانه، نيروي هوايي، پدافند هوايي و هوانيروز قهرمان به شكلي هماهنگ و منسجم به فرماندهي شهيد سرافراز امير سپهبد علي صياد علي شيرازي توانستند با ايجاد سپري فولادين در برابر تهاجم مذبوحانه رژيم بعث و منافقين كوردل صف آرايي كرده و با وجود طراحي بي‌نظير اين عمليات و حداكثر استفاده از اصل غافلگيري، براي هميشه توان عملياتي دشمن را در تجاوز به خاك مقدس ايران اسلامي از بين ببرند .

اما اينكه چه اتفاقي افتاد و چه شرايطي بوجود آمد كه پس از پذيرش قطعنامه 598 سازمان ملل از سوي جمهوري اسلامي ايران با كارشكني هاي رژيم بعثي عراق و ناديده گرفتن شرايط آتش بس از سوي آنان، آتش جنگ مجددا شعله ور گشت؛ مبحثي است كه در اينجا به اختصار به آن اشاره مي كنيم .

در واقع رژيم عراق پس از پذيرش قطعنامه 598 از سوي ايران در بن بست سياسي و نظامي شديدي قرارگرفت و توطئه هاي وسيعي را كه از جانب استكبار جهاني عليه انقلاب اسلامي تدارك ديده بود نقشه بر آب مي ديد و از سوي ديگر مي دانست كه حضور منافقين در عراق پس از قطعنامه يادشده براي آنها دردسرساز خواهد شد، بنابراين طي نشست‌هاي مشترك با سران منافقين به آنان تضمين داد كه ايران شكست پذير است به شرطي كه منافقين نيروهاي خود را به سوي ايران از شهري به شهر ديگر حركت دهند و همي تصويرسازي دروغين و واهي رژيم بعثي موجب شد تا ستون نفاق با يك برنامه غلط و ديكته شده از سوي رژيم عراق در سحرگاه روز دوشنبه سوم مرداد 1367 از مرز خسروي گذشته و به سرعت به طرف سر پل ذهاب ادامه مسير بدهند .

پس از رسيدن منافين به سر پل ذهاب ، افسران اشغالگر رژيم بعثي از آنان استقبال كرده و با پوشش هوايي و آتش توپخانه خود ، منافقين را به طرف شهرهاي كرند و سپس اسلام آباد هدايت كردند . همزمان با حركات مذبوحانه منافقين در جلسه اي كه با حضور اكبر هاشمي رفسنجاني، رئيس جمهور وقت كشور و امير سپهبد صياد شيرازي، نماينده حضرت امام خميني (ره) در شوراي عالي دفاع در شهر كرمانشاه تشكيل شد؛ مقرر گرديد تنگه چهارزبر در 34 كيلومتري كرمانشاه به عنوان خط اصلي پدافند انتخاب و تقويت شود. اين تنگه كه پس از اين عمليات به تنگه مرصاد معروف شد، بدليل دارا بودن شيارها و ارتفاعات مناسب، بهترين نقطه براي جلوگيري از حركت و اضمحلال منافقين بود.

بلافاصله پس از جلسه مذكور لودرها و بولدوزرها در عرض جاده خاكريز زدند و حفر سنگر نيز پشت خاكريزها آغاز شد. همزمان خمپاره اندازهاي 60 ، 80 ، 120 ميليمتري لشكر 81 زرهي در تنگه مستقر شده و با الحاق نيروهاي لشكر 32 انصارالحسين (ع) و 27 محمد رسول الله (ص) از سپاه پاسداران، ستون نفاق در دشت حسن آباد زمين‌گير گرديدند.

هوا روشن‌تر شده بود و نيروهاي عقب مانده منافقين نيز به ستون متوقف شده ملحق شدند، حالا يك ستون به طول چهار كيلومتر مسلح به توپ، تانك، نفربر، تفنگ 106، خودروهاي سنگين حامل مهمات و ساير ادوات نظامي و لجستيكي، تمام جاده دشت حسن آباد را پوشانده بودند ناگهان صداي غرور آفرين بالگردهاي هوانيروز ارتش جمهوري اسلامي ايران در فضا طنين انداز شد .

خلبانان شجاع هوانيروز كه افتخار آفريني خود را در ابتداي جنگ تحميلي با شهيدان كشوري و شيرودي آغاز كرده بودند اكنون آمده بودند تا حماسه اي ديگر بيافرينند . به دستور امير شهيد سپهبد علي صياد شيرازي يك تيم آتش كبري از پايگاه امام حسين (ع) و يك تيم آتش از پايگاه كرمانشاه به پرواز درآمده و پس از ملحق شدن در مسير اسلام آباد به طرف محلي كه شهيد صياد شيرازي معين كرده بود ، حركت كردند . در طول پرواز شهيد صياد شيرازي از آنان خواسته بود بلافاصله پس از رسيدن به تنگه چهار زبر حضور خود را به وي اعلام كنند .

شهيد صياد شيرازي در دستور بعدي از آنان خواست به ارتفاعات نزديك نشوند و به سمت چپ تنگه پرواز كنند . خلبانان پس از اجراي فرمان و حركت به سمت چپ به طول 10 كيلومتر در منطقه ماهي دشت ، متوجه ترافيك سنگيني در جاده شده و بلافاصله مسئله را به شهيد صياد اطلاع مي دهند.

شهيد صياد پس از بررسي جاده به تيم آتش دستور شليك مي دهد . اين در حالي است كه خلبانان تصور ميكنند ستون خودرويي متوقف شده در جاده مردم عادي بوده و در اجراي دستور مردد هستند . بلافاصله امير سرافراز ارتش اسلام شهيد صياد شيرازي با لحني محكم تر و پر صلابت ميگويد : من به عنوان نماينده حضرت امام (رحمه الله عليه) به شما دستور ميدهم كه آتش كنيد و همه خودروها را منهدم كنيد، آنها منافقين هستند .

خلبانان با شنيدن اين جمله از آن شهيد بزرگوار جاده را مورد هدف قرار داده و پس از انهدام بخش قابل توجهي از ستون هاي خودرويي به پايگاه هاي خود بازگشتند . سپس چهار تيم آتش ديگر از هوانيروز مجددا وارد عمل ميشوند .

در سحرگاه روز پنجم مرداد ماه ،‌ دو فروند فانتوم اف-4 نيروي هوايي ارتش از خطوط رزمندگان عبور كرده و ستون متوقف شده منافقين را به شدت بمباران كردند . بمباران هوايي خلبانان نيروي هوايي چنان دقيق و موثر صورت گرفت كه تمام سازمان نظامي منافقين از هم فروپاشيد و چند لحظه بعد ، بالگردهاي كبري هوانيروز ، از چپ و راست ، انبوه نفرات و تجهيزات دشمن را مورد حمله قرار دادند.

عمليات غرورآفرين مرصاد تا دو روز بعد ادامه يافت تا اينكه منطقه به كلي از لوث وجود منافقين پاكسازي شد و بيش از 2500 نفر از آنان به هلاكت رسيده و بيش از 400 دستگاه خودرو ، نفربر و تانك آنان منهدم شد و برگ زرين ديگري در تاريخ حماسي هشت سال دفاع مقدس به ثبت رسيد .

رژيم عراق نيز با شكست مفتضحانه در اين عمليات و در حاليكه از تلاشهاي مذبوحانه خود طرفي نبسته و در تجاوز 8 ساله اش به ايران اسلامي به هيچ دستاوردي نرسيده بود ؛ سرانجام در 15 مرداد سال 67 طي نامه اي به دبيركل سازمان ملل متحد تمامي شرايط قطعنامه 598 را پذيرفته و تسليم شد .

بدين ترتيب با نصرت و عنايت الهي و حماسه آفريني هاي رزمندگان غيور اسلام و مردم هميشه در صحنه ايران اسلامي ، پيروزي قاطع و ظفرمندانه ايران در نبرد هشت ساله با رژيم بعثي عراق براي جهانيان به اثبات رسيد و مصداق آيه : انا فتحنا لك فتحا مبينا تحقق يافت .

اكنون با گذشت سالها از آن حماسه ماندگار وقتي در جاده كرمانشاه - اسلام آباد سفر مي كنيد در كيلومتر 34 جاده ، در محل تنگه چهارزبر ، يادمان شهداي عمليات مرصاد - يادگاري از شهيد بزرگوار امير سپهبد علي صياد شيرازي- احداث گرديده و يادآور ايثارگريهاي فرزندان اين ملت در نبرد با منافقين كوردل است . ياد همه شهداي والامقام انقلاب و ميهن اسلامي به ويژه چهل و هشت هزار لاله سرخ به خون خفته ارتش جمهوري اسلامي ايران گرامي باد

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: